Πώς οι μπάτσοι και οι τοπικές αρχές εμμένουν να αφαιρούν τον πολιτικό λόγο από τους τοίχους της πόλης
Από την πρώτη στιγμή της σύστασής της, η ανοιχτή συνέλευση για την κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη έχει φροντίσει να κάνει ξεκάθαρο πως οι μπάτσοι των ΤΑΕ Σούδας Στέλιος Λιανιδάκης, Μανώλης Γεωργιάδης, Κωνσταντίνα Μόσχου και Σήφης Τσιχλάκης δολοφόνησαν τον Κώστα Μανιουδάκη.
Ο αγώνας μας από την πρώτη στιγμή βρέθηκε αντιμέτωπος με τον πολυεπίπεδο μηχανισμό συγκάλυψης που στήθηκε για να αποκρύψει το γεγονός ότι ο θάνατος του Κώστα Μανιουδάκη είναι στην πραγματικότητα ακόμα μία κρατική δολοφονία. Η ανοιχτή συνέλευση κατάφερε να αποδομήσει αυτόν τον μηχανισμό σημείο προς σημείο, επιτυγχάνοντας ακόμα και ο δημόσιος ιατροδικαστής -ο οποίος αρχικά έτεινε να ευθυγραμμιστεί με την αστυνομική αφήγηση- να βγάλει πόρισμα στο οποίο αναγνώριζε πως τα χτυπήματα στο σώμα του Κωστή προήλθαν από θλων όργανο, και σίγουρα δεν προέκυψαν από πτώση εξ ιδίου ύψους. Η πίεση που άσκησε η κοινωνικοποίηση του αγώνα μας έχει οδηγήσει την υπόθεση στο στάδιο της ποινικής δίωξης των 4 μπάτσων για «ανθρωποκτονία από πρόθεση με ενδεχόμενο δόλο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση από κοινού». Είναι προφανές, δηλαδή, πως ακόμα και τοπικοί εκπρόσωποι του κρατικού μηχανισμού αναγνωρίζουν αυτό που όλη η πόλη ξέρει: τον Κώστα Μανιουδάκη τον σκότωσαν οι μπάτσοι.
Η δημοσίευση των ονομάτων των 4 μπάτσων δολοφόνων στόχευσε να αντιστρέψει το καθεστώς συγκάλυψης και να αναδείξει τους φυσικούς αυτουργούς που φέρουν την κύρια ευθύνη. Αν και είναι μια κίνηση που προσανατολίζεται σε τέσσερα πρόσωπα, κατά βάθος στοχεύει τον απρόσωπο κατασταλτικό μηχανισμό: Αποτελεί ένα κοινωνικό-πολιτικό ανάχωμα απέναντι σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο προστασίας, κάλυψης και εν τέλει ατιμωρησίας, που δίνεται από το ελληνικό κράτος στους εντεταλμένους φονιάδες του. Υπενθυμίζει πως όλοι όσοι στελεχώνουν αιματοβαμμένους μηχανισμούς είναι υπόλογοι, και δεν θα επιτρέψουμε να χαθούν στην ανωνυμία τους. Είναι μια κίνηση απόδοσης δικαιοσύνης από τα κάτω, με δεδομένη τη δομική ανισοτιμία μεταξύ των εκτεθειμένων στην κρατική βία από τη μία, και των ένστολων κρατικών υπαλλήλων από την άλλη.
Η δημοσιοποίηση των ονομάτων ενεργοποίησε τον αντιδραστικό μηχανισμό της αστυνομίας, που έλαβε άμεσα εντολή να απομακρύνει από τον δημόσιο χώρο το σχετικό έντυπο υλικό της συνέλευσης (κείμενα, αυτοκόλλητα, αφίσες). Στην πόλη των Χανίων, η αφαίρεση και η καταστροφή αφισών και αυτοκόλλητων ξεκίνησε από τις 05 Ιουλίου 2024 -την ημέρα της πανελλαδικής αφισοκόλλησης- και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα: ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εικόνα ενός πληρώματος από τα αγροτικά των ΤΑΕ να ξύνει με σπάτουλες, μέσα στη νύχτα, τα αυτοκόλλητα που κολλήθηκαν κατά την τεράστια απεργιακή πορεία της 28ης Φεβρουαρίου για τα Τέμπη. Ο μηχανισμός αυτός έχει κινητοποιήσει μπάτσους όλων των υπηρεσιών, και περιλαμβάνει επεμβάσεις της ΔΙ.ΑΣ. σε γειτονιές που πραγματοποιούνται αφισοκολλήσεις, συλλήψεις μελών της συνέλευσης από την τροχαία με την πρόφαση της «παράνομης αφισοκόλλησης», μέχρι και μηνύσεις για συκοφαντική δυσφήμηση από τους 4 μπάτσους δολοφόνους.
Μέρος αυτού του μηχανισμού υπήρξε και η πίεση από την αστυνομία προς τη δημοτική αρχή, να μεριμνήσει για την απομάκρυνση των αφισών με τα ονόματα των μπάτσων δολοφόνων. Στον δήμο Χανίων, εξάλλου, υπήρχαν ήδη ευήκοα ώτα, μιας και η στάση του όσον αφορά την πολιτική αφισοκόλληση είχε ήδη αλλάξει από την περασμένη άνοιξη: Η αρχή έγινε με τις αφίσες που κατήγγελλαν τον γενοκτονικό πόλεμο του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη, και εξέφραζαν την αλληλεγγύη τους στην παλαιστινιακή αντίσταση. Αυτές οι αφίσες φαίνεται πως «προκαλούσαν» αφενός τους σιωνιστές τουρίστες -που αποτελούν εν δυνάμει στρατηγικούς επενδυτές στο real estate του νησιού- και αφετέρου τους νατοϊκούς φονιάδες -των οποίων η παρουσία στην πόλη γίνεται όλο και πιο έντονη και συχνή τον τελευταίο 1,5 χρόνο.
Η αφίσα με τα ονόματα των 4 μπάτσων δολοφόνων κατέστησε ακόμα πιο επιτακτική για τα «αφεντικά της πόλης» τη λήψη μέτρων ώστε να εξαφανιστεί ο πολιτικός λόγος από τον δημόσιο χώρο: Γνωρίζουμε πως οι υπάλληλοι της καθαριότητας του δήμου έχουν πλέον την εντολή να αφαιρούν από τους κάδους όλες τις αφίσες, ενώ έχουν προσληφθεί εργολαβικά συνεργεία, που αφαιρούν τις αφίσες από τα «κλασικά» σημεία αφισοκόλλησης του κέντρου, λίγες μόνο ώρες αφού κολληθούν. Η πρόθεση του δήμου ξεκαθαρίστηκε επίσημα, μετά την κατακραυγή για αφαίρεση αφισών που καλούσαν στην απεργιακή πορεία για τα Τέμπη. Εκεί, λοιπόν, ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Πρασίνου, Μιχάλης Τσουπάκης, ξεκαθάρισε πως «δεν κατεβαίνουν οι αφίσες των Τεμπών, κατεβαίνουν όλες οι αφίσες, όποιες και να είναι, όταν είναι σε στύλους ή άλλα σημεία όπου δεν επιτρέπεται. Υπάρχουν αδειοδοτημένοι χώροι όπου μπορεί να γίνεται αφισοκόλληση, είναι τα σταντ του δήμου». Παρέλειψε, βέβαια, να αναφέρει στις δηλώσεις του πως μέχρι πρότινος δεν εφαρμοζόταν η ίδια πολιτική, πως οι «αδειοδοτημένοι χώροι» είναι ελάχιστοι, και πως αυτή η διαχείριση ενισχύθηκε μετά από την πίεση της αστυνομίας για τις αφίσες με τα ονόματα.
Οι δηλώσεις του αντιδημάρχου, όπως και η επιλογή εξαφάνισης του πολιτικού λόγου από τους τοίχους της πόλης, είναι μέρος της ευρύτερης «αναπτυξιακής» στρατηγικής του δήμου. Με πρωτοστάτη τον δήμαρχο, Παναγιώτη Σημανδηράκη, ο δήμος Χανίων λειτουργεί για να εξυπηρετεί την πόλη-θέρετρο. Μεριμνεί για την καταστροφή και ανοικοδόμηση μεγάλου μέρους του δημοσίου χώρου: Κατά τους μήνες εκτός της τουριστικής σεζόν, η πόλη αποσυμφορείται από τουρίστες, «αναπνέει», και οι κάτοικοί της -θεωρητικά- έχουν τη δυνατότητα να την απολαύσουν. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η δημοτική αρχή «αξιοποιεί» αυτό ακριβώς το διάστημα για την περίφραξη και ανοικοδόμηση μεγάλου μέρους του δημοσίου χώρου, με στόχο να το παραδώσει «αναβαθμισμένο» για τουριστική κατανάλωση «όταν ανοίξει ο καιρός». Προς την ίδια κατεύθυνση υλοποιείται η επέκταση του εμπορικού τμήματος της πόλης και η μετατροπή της σε τεράστιο open mall, στο πρότυπο της πλατείας 1866. Ο δημόσιος χώρος έχει αξία όταν γεμίζει σταντ και τραπεζοκαθίσματα. Σε αυτόν τον σχεδιασμό ακόμα και τα προαύλια σχολείων εξυπηρετούν ως χώροι στάθμευσης.
Για τον δήμαρχο και τους συνεργάτες του, η πόλη είναι πλαστελίνη που (ανα)πλάθεται για να ικανοποιήσει το κέφι των τουριστών και των νατοϊκών. Σε μια τέτοια πόλη, λοιπόν, οι «παραφωνίες», ο ανταγωνιστικός λόγος, ο ίδιος ο κοινωνικός ανταγωνισμός οφείλουν να απομακρύνονται διαρκώς από το δημόσιο πεδίο, και να στερούνται την ορατότητά τους. Το γεγονός ότι η δημοτική αρχή δεν έχει πάρει την παραμικρή θέση για την κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη, ενώ «έχει βουίξει ο τόπος», είναι απολύτως χαρακτηριστικό της παραπάνω θέσης, και καθόλου τυχαίο. Η αφαίρεση των αφισών -και γενικότερα του πολιτικού λόγου- εξασφαλίζει την αποστειρωμένη εικόνα της πόλης, που οι άρχοντες κρίνουν ως προϋπόθεση για την «αρμονική» τουριστική κατανάλωση του τόπου, ενώ ταυτόχρονα ανακουφίζει την πίεση της αστυνομίας.
Ο αντιδήμαρχος Μιχάλης Τσουπάκης είναι γνωστός για τη θέση του στο ζήτημα του ποιοι άνθρωποι «χωράνε» στη δημόσια θέα της πόλης και ποιοι όχι: Ήταν ο ίδιος που, πριν από περίπου ενάμισι χρόνο, δήλωνε δημόσια, κατά τις διαβουλεύσεις του γνωμοδοτικού συμβουλίου του δήμου αναφορικά με ζητήματα της Σπλάντζιας, ότι αφαιρέθηκαν τα παγκάκια από την πλατεία γιατί «ήταν άχρηστα, αφού τα είχαν καταλάβει άστεγοι με τις κουβέρτες τους». Εκτιμούμε πως είναι ο ίδιος που διατάζει την αφαίρεση των παγκακίων, που εξακολουθούν να τοποθετούνται στην πλατεία από κόσμο του κινήματος, και προορίζονται για την κάλυψη των αναγκών όλων των ανθρώπων που τη χρησιμοποιούν. Πλέον, γνωρίζουμε πως με την ιδιότητά του, είναι αυτός που βγαίνει μπροστά και αναλαμβάνει την ευθύνη της εντολής αφαίρεσης του πολιτικού λόγου από τον δημόσιο χώρο της πόλης. Αντιλαμβανόμαστε πως για χάριν της αστυνομίας και της τουριστικής αποστείρωσης της πόλης-θέρετρο, ο ίδιος όπως και ο δήμαρχος, τοποθετούν εαυτούς απέναντι από τα κινήματα, τα σωματεία και τους κοινωνικούς-ταξικούς αγώνες της πόλης.
Ο μηχανισμός που περιγράφουμε βλέπουμε ότι αναβαθμίστηκε τους τελευταίους πέντε μήνες. Η νέα διεύθυνση στο μπατσομέγαρο, ο αστυνομικός διευθυντής, Νικολάου, όπως και ο διοικητής της Ασφάλειας, Σγουρός, δεν έχουν έρθει για να μειώσουν τα τροχαία, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Το κατασταλτικό επιτελείο θέλει να αξιοποιήσει την εμπειρία τους από το μητροπολιτικό κοινωνικό περιβάλλον, καθώς έχει αντιληφθεί πως στην τοπική κοινωνία εδώ και καιρό τίθεται έντονα ζήτημα απονομιμοποίησης της αστυνομίας: Από την εμπλοκή του υψηλόβαθμου αξιωματικού, και πρώην προέδρου της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Χανίων, Ξανθουδάκη, σε κύκλωμα εκβιασμών, την κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη, ως την εμπλοκή αστυνομικών στο τροχαίο που στοίχισε τη ζωή στον 22χρονο Παναγιώτη Καρατζή, η «εμπιστοσύνη» στη μπατσαρία έχει κλονιστεί σε πολλά επίπεδα.
Προκειμένου, μάλιστα, να (ανα)δείξει τη νομοταγή της εικόνα, η διεύθυνση της αστυνομίας Χανίων αυτές τις μέρες έθεσε σε διαθεσιμότητα μπάτσο της τροχαίας μετά από καταγγελία για εκβιασμό, δωροληψία και παράβαση καθήκοντος. Την ίδια στιγμή οι μπάτσοι δολοφόνοι του Κώστα Μανιουδάκη, που κατηγορούνται για το κακούργημα της «Ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση από κοινού», υπηρετούν κανονικά στο σώμα, έμμισθοι και ένοπλοι, συνεχίζοντας να πραγματοποιούν «τυχαίους» ελέγχους, με τη δικαστική αρχή να μην έχει κάνει σε καμία κίνηση για να προχωρήσει η ανακριτική διαδικασία εδώ και 9 μήνες.
Το δίδυμο Νικολάου-Σγουρός έχει επιφορτιστεί με την αποκατάσταση αυτής της εμπιστοσύνης, εφαρμόζοντας παράλληλα το αθηναϊκό κατασταλτικό δόγμα στον δρόμο, όπως είδαμε καθ’ όλη τη διάρκεια των κινητοποιήσεων της 28ης Φλεβάρη: Πρώτη εμφάνιση δικάβαλων ΔΙ.ΑΣ., διμοιρία ΜΑΤ που επιχείρησε να ακολουθήσει το αναρχικό μπλοκ στην απεργιακή πορεία, κορδόνι διμοιριών ΜΑΤ που φυλούσε το κτίριο της Νομαρχίας στη βραδινή συγκέντρωση.
Όσον αφορά τον αγώνα ενάντια στη συγκάλυψη της κρατικής δολοφονίας του Κώστα Μανιουδάκη, η στρατηγική που έχουν καταστρώσει συμπυκνώνεται στην πλήρη εξαφάνιση από τον δημόσιο χώρο του ισχυρισμού ότι οι μπάτσοι δολοφόνησαν τον Κωστή. Πλέον δεν είναι μόνο ζήτημα προστασίας των 4 μπάτσων δολοφόνων και κατ’ επέκταση εξασφάλισης του απυρόβλητου συνολικά του αστυνομικού σώματος· αλλά ζήτημα αποκατάστασης της συνολικής εικόνας της αστυνομίας, με διαγραφή των όποιων «παρεκκλίσεών» της.
Οι μπάτσοι επεμβαίνουν στις γειτονιές, και εκτός από το έντυπο υλικό της συνέλευσης, σβήνουν με spray τα αντιμπατσικά συνθήματα, και ειδικά το όνομα του Κώστα Μανιουδάκη. Θεωρούν πως με αυτόν τον τρόπο η τοπική κοινωνία θα ξεχάσει την κρατική δολοφονία. Η συλλογική μνήμη, όμως, είναι μια κοινωνική διεργασία βαθύτερη από το επιφανειακό αποτύπωμά της στους τοίχους της πόλης. Οι άνθρωποι που συναντάμε στον δρόμο, άλλωστε, γνωρίζουν καλά την υπόθεση, παίρνουν ξεκάθαρη θέση υπέρ του αγώνα μας, ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζουν τα ρίσκα που έχουν κάποιες κινήσεις μας, και έχουν την έγνοια μας. Και αυτό δεν σβήνεται με φτηνά spray…
Ο αγώνας μας χτίζεται πάνω στη διαλεκτική των εξής πολύτιμων στοιχείων:
- την ανάδειξη όλων των εμπλεκόμενων στην κρατική δολοφονία και την επιχείρηση συγκάλυψής της, μέσα από την οριζόντια διαδικασία της ανοιχτής συνέλευσης,
- τη συνεισφορά στη συλλογική μνήμη, κινηματική και ευρύτερα κοινωνική,
- την αποκατάσταση και επούλωση του τραύματος, από την αδικία της απώλειας, μέσα από τη συλλογικοποίηση και πολιτικοποίηση του πένθους,
- την εξερεύνηση της δικαιοσύνης των καταπιεσμένων.
Κάθε κίνηση που έχουμε κάνει, αποτελεί συνισταμένη όλων των παραπάνω στοιχείων. Δικαιοσύνη μέσα από τη μνήμη, επούλωση μέσα από τον αγώνα… Σκοπεύουμε να διαφυλάξουμε όλα τα κεκτημένα της συνέλευσης, με επιμονή από το μικρότερο στο μεγαλύτερο, γι’ αυτό και φροντίσαμε να αποκαταστήσουμε τα σβησμένα συνθήματα στο κέντρο και τις γειτονιές της πόλης. Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε.
Καλούμε το τοπικό κίνημα να επαγρυπνεί. Οι νέες κατασταλτικές μεθοδεύσεις θα επιδιώξουν να παρουσιάσουν την εικόνα μιας σοβαρής και υπεύθυνης αστυνομίας, που δεν παρεκκλίνει από τον νόμο, και διεκδικεί το δικαίωμα να τον επιβάλλει με περίσσεια πυγμή. Να υπερασπιστούμε τους αγώνες, τον λόγο και τη δράση μας απέναντι σε όσους επιδιώκουν να τα διαγράψουν από το κοινωνικό πεδίο.
ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Ανοιχτή συνέλευση για την κρατική δολοφονία του Κώστα Μανιουδάκη
anoixti4kmanioudakis.noblogs.org
anoixti_kmanioudakis_xania@espiv.net
Μάιος 2025
Περισσότερα στο κείμενο με τίτλο «τώρα ζούμε σε ειρήνη (;) μα ήρθαμε από την καρδιά του πολέμου», Δεκέμβρης 2024